“Qlobal dünya nizamına təhdidlər” mövzusunda IX Qlobal Bakı Forumunun əsas müzakirə mövzularından biri də Cənubi Qafqazda sülhün və təhlükəsizliyin təminatı məsələsidir.
Birmənalı olaraq demək lazımdır ki, bu gün Azərbaycanın Cənubi Qafqaz regionunda sülhün və sabitliyin bərqərar olması işinə verdiyi töhfələr bütün beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən yüksək qiymətləndirilir, ölkəmizin haqlı mövqelərinə aşkar dəstək nümayiş etdirilir. Həmçinin qeyd etmək lazımdır ki, enerji təhlükəsizliyinin təminatı baxımından Cənubi Qafqazda dayanıqlı sabitliyin təmin edilməsində maraqlı olan Avropa Birliyi ölkələri də Azərbaycanın Ermənistanla sülh sazişinin imzalanması yönümündə irəli sürdüyü 5 baza prinsipini birmənalı olaraq dəstəkləyirlər. Təqdirəlayiq haldır ki, artıq Ermənistan hökuməti də bu 5 prinsipi qəbul edib. Bununla belə, qarşı tərəf növbəti zəruri addımları atmağa hələ də tələsmir. IX Qlobal Bakı Forumunun açılış mərasimində etdiyi çıxışında Prezident İlham Əliyev bir daha bəyan etdi ki, sülh müqaviləsini şərtləndirən əsas müddəalardan biri də ölkələrin bir-birinin sərhədlərinə qarşılıqlı hörmət sərgiləməkdir. Azərbaycan hər bir işdə olduğu kimi, bu məsələdə də xoş məramını nümayiş etdirərək, sərhədlərin delimitasiyası ilə bağlı müvafiq komissiya yaradıb. Lakin nəyi gözlədiyi məlum olmayan Ermənistan hələ ki, bu istiqamətdə də müvafiq addım atmayıb. Halbuki Azərbaycanın irəli sürdüyü təkliflər Ermənistanın da maraqlarına tam cavab verir. Azərbaycanla münasibətləri normallaşdırmaq bu ölkəyə iqtisadiyyatını dirçəltmək üçün indiyədək heç zaman malik olmadığı fürsətə sahib olmaq şansı verə bilər.
Bakı Forumunda kommunikasiyaların açılması ilə bağlı aparılan müzakirələr 10 noyabr tarixli üçtərəfli Bəyanatın şərtlərinə əməl etməsi ilə bağlı Ermənistana ünvanlanan bir çağırış kimi də qiymətləndirilə bilər. Təbii ki, bu gün Cənubi Qafqazda gedən proseslərlə bağlı xüsusi diqqət mərkəzində saxlanılan məsələlərdən biri kommunikasiyaların açılması ilə əlaqədardır. Məlum olduğu kimi, 10 noyabr tarixli Moskva Bəyanatında əksini tapmış Zəngəzur dəhlizinin yaradılması təkcə Azərbaycanın deyil, bütövlükdə regionun maraqlarını əks etdirən bir məsələdir və buna görə də bu mövzu hazırda Cənubi Qafqazın siyasi gündəliyinin mühüm tərkib hissəsi kimi çıxış edir. Artıq hər kəs anlayır ki, bu layihənin reallaşması ilə həm regionda, həm də Asiyadan Avropaya doğru geniş bir məkanda tamamilə yeni siyasi-iqtisadi bir mənzərənin formalaşmasına başlanılacaq. Lakin təəssüflər olsun ki, Ermənistan 10 noyabr Bəyanatının bu müddəasını, yəni kommunikasiyaların açılmasını da hələ ki, əngəlləməyə çalışır.
Bu isə, möhtərəm dövlət başçımızın öz çıxışında qeyd etdiyi kimi, Azərbaycan üçün qətiyyən qəbuledilməzdir. Əgər bu gün həmin üçtərəfli Bəyanatın şərtlərinə uyğun olaraq Azərbaycan Qarabağın ermənilər yaşayan hissəsindən Ermənistana keçidi təmin edirsə, artıq bir il yarımdır ki, ermənilər bu yollardan istifadə edirlərsə, o zaman bizim də Naxçıvana aparan yolun açılmasını tələb etmək qanuni haqqımızdır. Əlbəttə ki, Azərbaycan bu ədalətsizliyə uzun zaman göz yummayacaq. Yaxşı olardı ki, Ermənistan hələ ki, ona verilən imkanları düzgün qiymətləndirərək Azərbaycanla münasibətlərini normallaşdırmaq üçün lazımi addımları atsın. Bu, həm regional sülhün və təhlükəsizliyin təminatı, həm də Ermənistanın öz maraqları baxımından yeganə düzgün seçim ola bilər.
Elnur Ağayev,
Sabirabad rayon Qeydiyyat şöbəsinin rəisi